از چند سال پیش کـه خودروسازان وطنی تصمـیم گرفتند کـه موتورهایی ویژه و ملی به منظور خود داشته باشند، رده بندی کفی سورن که تا کنون چند موتور با کمک شرکای خارجی طراحی و تولید کرده اند بعلاوه موتورهایی نیز درون دست ساخت دارند کـه بعضی کاملاً اختصاصی طراحی شده اند و بعضی همان موتورهای قبلی مونتاژی با اندکی بهینـه سازی هستند. رده بندی کفی سورن سایر موتورهای مورد استفاده نیز تنـها مونتاژ مـی شوند. رده بندی کفی سورن درون ادامـه مقاله بـه شرح مشخصات و ویژگیـهای تعدادی از پراستفاده ترین موتورها درون ایران خواهیم پرداخت. این مقاله توسط مـهندس امـین آزاد نوشته و در هفته نامـه دنیـای خودرو منتشر شده است.

موتور ملی EF7

خانواده‌ موتورهای ملی ایران خودرو
مجموعه خانواده موتور ملی هم با توجه بـه تنوع آن مـی‌تواند گزینـه خوبی به منظور خودروهای آینده ایران خودرو باشد. جایگزینی موتور ای اف 7 بـه جای موتورهای خانواده XU از برنامـه های این خودروساز است.

این موتور با توربوشارژ مـی‌تواند که تا 150 اسب‌بخار قدرت تولید کـه این موتور کـه ابتدا بر پایـه گاز طراحی شده بود درون مدل جدیدترش بر پایـه بنزین هم طراحی شده است.

تولید انبوه موتور ملی 1.7 لیتری اولین موتور از این دسته آغاز شده البته تولید این موتور پیشرفته كه شاید آن را بتوان پیشرفته‌ترین موتور ایران‌خودرو نامـید بارها بـه تاخیر افتاده است.

مشكل اصلی درون تاخیر تولید این موتور كه اولین موتور پایـه گازسوز ایران هست مشكل ساخت داخل قطعات این موتور با استانداردهای بالا و سختی ترخیص برخی قطعات از گمرك بوده است.

این موتور دارای آلودگی كم (استاندارد یورو4) و دوام بالا و مغز هوشمند پیشرفته‌ای هست كه درون حالت بنزینی 110 و در حالت گاز 98 اسب‌بخار قدرت دارد و با گاز مـی‌تواند 300 كیلومتر پیمایش داشته باشد حال آنكه خودروهای گازسوز فعلی بین 120 که تا 200 كیلومتر پیمایش دارند.

این موتور پیشرفته دارای حجم 1.7 لیتر و سیستم تغییر زمان بندی ورود هواست كه سبب افزایش بازده موتور مـی‌شود. این موتور درون حالت گاز كمترین آسیب نسبت بـه بقیـه موتورهای داخلی بـه آن وارد مـی‌شود.

موتور دیگر از خانواده موتور ملی همراه با پرخوران موتور (توربوشارژ‌) هست كه هوای اضافی بـه موتور تزریق مـی‌كند و به همـین خاطر درون هر دو حالت گاز و بنزین قدرت موتور 155 اسب‌بخار هست .

اگر این نكته را مدنظر قرار دهیم كه ایران بـه دلیل آنكه كشوری درون ارتفاع هست به طور متوسط 13درصد از توان اصلی موتور از دست مـی‌رود. توربوشارژ كه هوای اضافی بـه درون موتور مـی‌دمد که تا حدودی مـی‌تواند این مشكل را حل كند. این موتور قرار هست در سال 90 بر روی سورن ELX قرار گیرد .

موتور 1.4 لیتری از خانواده موتور ملی هم طراحی‌اش تمام شده و آزمایش های خود را طی مـی‌كند اما مشكل به منظور این موتور كم حجم و ارزان تعریف‌نشدن پروژه خودرویی هست و اینكه قرار هست بر روی چه خودرویی قرار گیرد. ایران خودرو مـی تواند این خودرو را روی رانا نصب کند اما نصب آن روی 206 و تندر بعلت مخالفت شرکای خارجی مقدور نیست. این موتور 1397 سی‌سی حجم دارد و 95 اسب بخار قدرت درون حالت بنزینی و 84 اسب‌بخار درون حالت گاز سوز قدرت تولید مـی‌کند گشتاور آن هم درون حالت بنزین 125 نیوتن‌متر درون 4500 دور و 111 نیوتن‌متر درون 4500 درون حالت گاز تولید مـی کند. نسبت تراکم این موتور 11 بـه یک است‌

این سه موتور با مشاركت دانشگاه آخن آلمان طراحی شده‌اند.

  • نوع موتور EF7 (NA)
  • حجم موتور 1648 سی سی چهار سیلندر
  • نسبت تراكم 11 بـه یک
  • قدرت موتور درون دور 6000 RPM بنزینی : رده بندی کفی سورن اسب بخار113 ‌گاز : اسب بخار 103
  • حداكثر گشتاوردر 4500 دور بر دقیقه بنزینی:155 نیوتن متر گاز 136 نیوتن متر
  • سیستم انژكتوری پاشش چند نقطه‌ای مرحله‌ای (Sequential ) نوع سوخت گاز طبیعی آلترناتیو: بنزین بدون سرب RON 95
  • تعداد سوپاپ 16
  • سرعت با بنزین189Km/h- با گاز 181Km/h
  • سیستم انتقال قدرت گیربكس جعبه‌دنده BE3/5 كلاچ Dry Friction Single Plate Pre-Damper – مكانیكی‌، تك‌صفحه‌ای خشك دیفرانسیل نوع‌: Pinion Crownwheel موقعیت ‌: جلو
موتور دیزلی EF7

موتور دیزلی جدید ایران خودرو
دیزل یکی از گزینـه‌های مناسب درون بی بنزینی هست مخصوصاً آنکه قیمت دیزل بسیـار ارزان‌تر از بنزین هست در ایران با توجه بـه نبود خودرو سواری دیزلی محدودیت به منظور تامـین این موتور زیـاد هست البته موتور جدیدی درون ایران خودرو درون حال طراحی هست نخستین موتور به منظور این سوخت نیز با نام EFD طراحی شده است. بعد از طراحی موتور ملی با نام EF7 با مشاركت شركت FEV آلمان و موتور توربو شارژ ملی 1.4 لیتری از خانواده موتور ملی، موتور دیزلی، چهارمـین موتوری هست كه بر پایـه موتور EF7 طراحی شده است. این موتور با نام EFD با مشاوره شركت شریك آلمانی زیر مجموعه شركت بزرگ مـهندسی موتور AVL اتریش طراحی شده است. درون این موتور قطر سیلندرهای موتور بنزینی EF7 كاهش یـافته که تا حجم آن بـه 1.5 لیتر برسد. این موتور حدود 120 اسب‌بخار قدرت تولید مـی‌كند؛ یعنی با كاهش 200سی‌سی حجم نسبت بـه موتور پایـه (EF7)، قدرت این موتور 10 اسب‌بخار افزایش و مصرف‌آن 25‌درصد كاهش مـی‌یـابد.

دلیل افزایش قدرت درون سامانـه پر فشار، پاشش دیزل و توربو شارژ قوی آن بوده و دلیل كاهش مصرف نیز راندمان بالاتر موتورهای دیزلی نسبت به‌خودروهای بنزینی است. گشتاور این موتور كه نشان‌دهنده قدرت بالای آن هست حدود 100 نیوتن‌متر بیشتر از موتور 1700 سی‌سی بنزینی است؛ یعنی با 200 سی‌سی كمتر درون حجم موتور، 100نیوتن‌متر گشتاور این موتور بیشتر از موتور بنزینی است.

این اعدادی هست كه شركت ایپكو ارائه كرده اما با این همـه موتور مذكور هم‌اكنون درون اتاق تست موتور بوده و هنوز روی خودرو نصب نشده است.

باید دید درون شرایط واقعی عملكرد این موتور چگونـه خواهد بود اما براساس اطلاعات روی كاغذ این موتور اگر روی خودرویی نصب شود، بهترین گزینـه به منظور خرید خواهد بود چرا كه با مصرف 25درصد كمتر، آلودگی كمتر و گشتاور و قدرت بیشتری دارد. به منظور این موتور دیزلی، سیستم پاشش مستقیم كه دارای فناوری چند راهه فشار بالای سوخت هست در نظر گرفته شده است. از سوی دیگر این موتور دارای شمع گرمكن، پرخوران هندسه متغیر و خنك كن مـیانی هواست.

این محصول مجهز بـه مجموعه باز‌خورانی دود (EGR) همراه با خنك كن بوده و مجموعه این قطعات پیشرفته و جدید، سبب شده که تا تولید این موتور درون ایران بسیـار سخت باشد.

با این روند بر‌آورد مـی‌شود به منظور تولید آن بیش از نیمـی از قطعات حتما وارد شوند البته پیش‌بینی مـی‌شود تولید این موتور بیش از 3سال دیگر بـه طول مـی‌ انجامد. با این همـه موتور EF7 تنـها موتور دیزلی‌ای نخواهد بود كه درون ایران روی خودروهای سواری نصب مـی‌شود چرا كه قرار هست از موتورهای پژو نیز به منظور خودروهای سواری دیزلی استفاده شود. موتور پژو 206 یكی از این موتورهاست.

موتور TU3
این موتور هم‌اکنون درون خودرو پژو 206 استفاده مـی‌شود و بخشی از آن درون ایران ساخته مـی‌شود. این موتور شاید نسبت بـه موتور TU5 ضعیف‌تر باشد اما مصرف کمتری هم دارد البته تعداد سوپاپ کمتر نسب بـه موتور TU5 از نقاط ضعف این موتور است. گشتاور این موتور هم حدود 30 نیوتن‌متر کمتر موتور TU5 هست که عملکردی ضعیفی دارد.

  • حجم موتور 1360 سی‌سی – تعداد سیلندر 4 سیلندر- نسبت تراكم 10.2 بـه یک
  • قدرت موتور 75 اسب بخار درون 5500 rpm – حداكثر گشتاور111 نیوتن متر درون 3400 rpm
  • سیستم انژكتوری چند نقطه‌ای با پاشش الكترونیكی
  • نوع سوخت بنزین با اكتان 91
  • تعداد سوپاپ 8
  • سیستم احتراق احتراق داخلی جرقه‌ای
  • استاندارد حد آلایندگی Euro II
  • سیستم سوخت انژكتوری كاتالیست اگزوز ‌سنسور اكسیژن
  • شتاب صفرتا 100كیلومتر14.1 ثانیـه
  • گیربكس دستی با نام – MA5N كلاچ تك صفحه‌ای خشك – مكانیكی – دیفرانسیل جلو
موتور تیبا

تیبا
تیم طراحی آلمانی از دانشگاه آخن آلمان موتور پراید را افزایش حجم داده‌اند و با رساندن حجم این موتور بـه 1500‌سی‌سی و افزایش ضریب تراكم موتور بـه عدد 9.7 قدرت این موتور را بـه 80 اسب‌بخار رسانده‌اند. براساس اعلام شركت مگاموتور، سازنده قوای محركه سایپا،‌ این موتور  8درصد مصرف كمتری نسبت بـه پراید دارد .

مگاموتور با كمك شركت آلمانی FEV وابسته بـه دانشگاه آخن آلمان حجم موتور را افزایش داده و ضریب تراكم موتور را به منظور افزایش قدرت موتور بـه عدد 9.7 رسانده است.(عدد قبلی حدود 8.5 بوده است) درباره گیربكس نیز یكی از مـهندسان مركز تحقیقات سایپا، توضیح مـی‌دهد؛ نسبت دنده‌های گیربكس پراید براساس خودرو و موتور جدید تغییر داده شده است.

گفته مـی‌شود كه مصرف سوخت این خودرو 10‌درصد كمتر از پراید هست البته این موتور گزینـه بسیـار بهتری نسبت بـه موتور پراید هست این موتور یکی از ارزان‌ترین موتورهای ایرانی درون این کلاس هم محسوب مـی‌شود گشتاور این محصول هم از 103 نیوتن‌متر بـه 124 نیوتن‌متر ارتقا یـافته هست .

گیربپراید تحمل گشتاور بالای این موتور را نداشت. به منظور همـین درون خودروی جدید تیبا گیربپراید درون دنده دو بـه گونـه ای تقویت شد که تا بتواند گشتاور بالای این موتور را تحمل کند. به منظور تحمل گشتاور حاصل از این موتور همچنین کلاچ پراید کـه بر روی تیبا استفاده شده تغییراتی کرد. از آن جمله مـی توان سفت تر شدن فنرهای صفحه کلاچ هست تا بتواند گشتاور 124 نیوتن متری موتور جدید را تحمل کند. از طرفی هزارخواری سر پلوس ها نیز بـه دلیل قدرت بالاتر موتور تقویت شد.

موتور پراید

پراید
فرا‌گیر‌ترین خودروی ایرانی کـه دارای موتوری ضعیف هست پراید هست قدرت این موتور از 59 که تا 69 اسب‌بخار بنا بـه استفاده از قطعات مختلف درون خط تولید متغیر هست با اینکه این موتور با بار کم بسیـار راحت و پرشتاب هست اما با افزایش حجم سرنشین خودرو بـه دلیل گشتاور پایین بـه سرعت تنبل مـی‌شود با اینکه مصرف این موتور پایین هست اما درون مقابل توان محدودی کـه ارائه مـی‌دهد مـی‌توان گفت‌ راندمان موتور چندان مناسب نیست .

• حجم سیلندر 1323 سی سی

• نسبت تراکم 9.7:1

• حداکثر قدرت موتور درون 5000 دور درون دقیقه‌63 اسب بخار

• حداکثرگشتاور موتور درون 2500 دور درون دقیقه ‌103 نیوتن متر

• نوع کلاچ تک صفحه ای خشک با فنر خورشیدی

موتور XU7JPL3
این موتور هم‌اكنون اصلی‌ترین محصولات‌ شركت‌ ایران‌خودرو از جمله سمند و پژو‌405 و پژوپارس را بـه جلو مـی‌رانند. این موتور بـه دلیل مصرف بالای 12 لیتری‌اش درون 100 كیلومتر عاملی به منظور از دست‌مشتریـان درون شرایط جدید سهمـیه‌بندی بنزین شده است.

قرار هست این موتور درون بهینـه‌سازی جدیدی حجمش از 1.8 لیتر بـه دو لیتر برسد و قدرت آن نیز از 98 اسب‌بخار بـه 107 اسب‌بخار ارتقاء یـابد و برای گازسوزشدن هم تغییراتی درون قطعات اساسی آن صورت خواهد گرفت و حالا حتی درون حالت گازسوز نیز از موتور كنونی پژو 405 قدرت بیشتری دارد.

از طرفی مـهندسان ایران خودرو معتقدند مشكلات موتور قبلی پژو 405 از جمله روغنكاری هم با اصلاح مدار روغنكاری موتور برطرف شده است. درون این موتور روش باز و بسته‌شدن دریچه ورود هوا هیدرولیكی شده كه سبب افزایش عمر موتور مـی‌شود مصرف سوخت این خودرو حتی با توجه بـه افزایش حجم موتور با اصلاحات انجام گرفته 10درصد كاهش یـافته است‌.

مغز هوشمند موتور هم به منظور گاز و بنزین یكی شده اما به منظور هر كدام از سوخت‌ها‌ برنامـه این مغز جداگانـه تعریف شده است.

20درصد قطعات اصلی موتور تغییر كرده هست كه از آن جمله مـی‌توان بـه مـیل‌لنگ شاتون‌، راه‌ها‌ی ورودی هوا مـیل بادامك مدار روغنكاری سرسیلندر و سوپاپ‌ها‌ اشاره كرد.

برنامـه تولید این موتور هم به منظور آبان سال آینده طرح‌ریزی شده است.

با این همـه برخی معتقدند این موتور را حتما فراموش كرد همان‌‌گونـه كه پژو آن را درون سال 95 فراموش كرد.

• حجم موتور 1761 سی سی چهار سیلندر

• نسبت تراكم 9.3:1

• قدرت موتور 100bhp@6000 rpm

• حداكثر گشتاور153Nm@3000 rpm

• سیستم انژكتوری پاشش چند نقطه‌ای با كنترل الكترونیكی(MPFI)

• تعداد سوپاپ 8

• سیستم احتراق سیستم جرقه دوبل

• سیستم سوخت رسانی انژكتوری پمپ بنزین داخل باك(INTANK)- اتصالات لوله سوخت از نوع Quick Connection كاتالیست اگزوز دارد.

• حداكثر سرعت 185 Km/h شتاب صفرتا 100كیلومتر11.9 s

• سیستم انتقال قدرت گیربكس‌ BE3/5 كلاچ Dry Friction Single Plate Non Pre-Damper – مكانیكی‌، تك صفحه ای خشك دیفرانسیل نوع Pinion Crown wheel موقعیت‌: جلو

موتور TU5
این موتور با‌ پژو 206 وارد ایران شد ‌و‌ هم‌اکنون بر روی برخی مدل‌های سمند هم نصب مـی شود البته برنامـه قرارگیری آن بر روی پژو‌پارس و پژو‌405 هم تعریف شده است. این موتور که تا حدودی ساخت داخل هم شده و یکی از مدرن‌ترین موتورهایی هست که بر روی خودروهای داخلی استفاده مـی‌شود. این موتور بر‌اساس قدرت موتور، شتاب، قیمت و سرعت یکی از بهترین گزینـه‌های بازار ایران است. قدرت 110 اسب‌بخاری مصرف پایین درون سیکل ترکیبی یعنی 8 لیتر درون 100 کیلومتر طبق اعلام وزارت نفت هماهنگی مناسب با گیربو برنامـه مناسب مغز هوشمند موتور این خودرو را بهترین موتور ایرانی کرده هست ضریب تراکم 10 هم سبب مـی‌شود راندمان موتور عدد قابل قبولی داشته باشد.

* حجم موتور 1587 سی‌سی

* تعداد سیلندر 4

* نسبت تراكم 10.5

* قدرت موتور 110 اسب بخار درون 5800 rpm

* حداكثر گشتاور142نیوتن متر درون 4000 rpm

* سیستم انژكتوری چند نقطه‌ای با پاشش الكترونیكی

* نوع سوخت بنزین با اكتان 95

* تعداد سوپاپ 16

* سیستم احتراق احتراق داخلی (جرقه‌ای)

* استاندارد حد آلایندگی Euro III

* سیستم سوخت: انژكتوری

* حداكثر سرعت 190 km/h

* شتاب صفرتا 100كیلومتریـازده ثانیـه درون خودرو پژو 206 با وزن‌ 2504 Kg

* سیستم انتقال قدرت متناسب با این موتور از نوع اتوماتیک با نامAL4 و با كلاچ هیدرولیكی و الكترونیكی و با دیفرانسیل جلو هست البته نوع جعبه‌دنده دستی هم با) MA5N با كلاچ تك صفحه‌ای خشك – مكانیكی بر روی این خودرو نصب مـی‌شود.

موتور XU7JP4/L4
این موتور هم‌اکنون بر روی پژو‌پارس ELX گذاشته مـی‌شود کـه موتوری با شتاب و قدرت مناسب هست البته مصرف بالایی دارد و ایران‌خودرو هم به منظور تامـین آن با مشکل مواجه است. با این همـه ضریب تراکم بالا سبب شده از موتور ش یعنی l3 مصرف کمتر راندمان بالاتر و قدرت بیشتری داشته باشد.

• حجم موتور 1761 چهار سیلندر

• ‌نسبت تراكم 10.4:1

• قدرت موتور 110@5500

• حداكثر گشتاور155@4250

• سیستم انژكتوری BOSCH

• نوع سوخت بنزین, بدون سرب, RON 95 Min.

• تعداد سوپاپ 16

• حداكثر سرعت 195 شتاب صفرتا 100كیلومتر9(S)

• سیستم انتقال قدرت‌‌، جعبه‌دنده BE3/5N كلاچ تک صفحه‌ای خشک، کابلی دیفرانسیل (4.52) جلو

موتور تندر L90



[مشخصات موتورهای خودرو ایرانی | مجله پدال رده بندی کفی سورن]

نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Wed, 18 Jul 2018 23:42:00 +0000